Terug naar vorige pagina
 

 

VOOROUDERS MOEDERS ZIJDE

 

Ds. Johannes Martinus (1603-1665) was de grootvader van Magdalena Trommius waarmee stamvader Ds. Wibrandus Hartzma was getrouwd en de overgrootvader van  Ds. Abraham Hartzma predikant te Jukwerd. Er is aldus in derde generatie een bloedband aanwezig met de stam Hartz(s)ema.

 

JOHANNES MARTINUS werd geboren 15 november 1603 te Dantzig als zoon van Johannes Martinus (Johann Martini), rector van de Maria-school (lyceum) te Dantzig, overleden 1645 en Catharina Pauli gedoopt 13-1-1580 te Danzig, begraven te Danzig 22-6-1645, dochter van Ds. Adrianus Pauli, predikant te Danzig, geboren 29-6-1548 overleden 29-3-1611,

Johannes trouwt mei 1627 met EELKJEN GEERTS (AELIA GERHARDI) geboren te Bolsward, dochter van Geert Wessels, bakker, en Hylck, lidmaten te Bolsward tussen 1582 en 1603. Eelkjen overleed in 1656 te Groningen. Johannes Martinus overleed 4 september 1665 te Groningen 61 jaren oud.

Kinderen:

1 Catharina Martinus, (Caesarina Martini) Catharina trouwt in 1645 met Ds. Wilhelmus Alstorphius, zoon van Ds. Wijnand Alstorphius, 1617 predikant te Saaxum, 1618 predikant te Deventer. Overleden eind oktober 1636 te Deventer. Wilhelmus was van 1645 tot okt. 1647 predikant te Noordlaren, van 10 okt. 1647 tot 10 jan. 1668 predikant te Deventer. Hij overleed 10 januari 1668 te Deventer.

2 Johannes Martinus, geb. ca. 1631. Overleden 1640, 9 jaren oud.

3 Hillegonda Martinus geboren ca. 1634 gehuwd 29 november 1657 te Haren oud 23 jaar met ds. Abraham Trommius geboren 23 augustus 1633 te Groningen. Hillegonda overleed op 18 mei 1691 te Groningen.

4 Gerhardus Martinus, geb. ca. 1637, werd op 18 sept. 1651 ingeschreven als student in de Theologie. Hij overleed 22 mei 1656 te Groningen, 19 jaren oud, aan de pest.

5 Georgius Martinus, geb. ca. 1639, student philosophie, Hij overleed 24 juni 1656 te Groningen, bijna 17 jaren oud, aan de pest.

6 Johannes Martinus, geb. ca. 1644. Hij overleed 27 juni 1656 te Groningen, 12 jaren oud aan de pest.

 

Kort na 22 mei 1656 stierf ook de zus van Eelkjen Geerts die bij hen inwoonde aan de pest. In de tijd van zes weken werden uit het huis van ds. Johannes Martinus bij de der A kerk te Groningen vijf doden uitgedragen.

 

Enige data uit het leven van Johannes Martinus:
Toen hij nog te Deinum stond was hij reeds lid van de Friesche synode.

In 1639 en in 1653 was hij praeses der synode van Stad en Lande,

in 1640 en 1654 assessor.

1644 hield hij een jubeljaarspredikatie in de Martinikerk te Groningen

In de jaren 1639, 1640 en 1653, 1654 behoorde hij tot het viertal deputaten der synode dat de belangen der Provinciale Kerk te behartigen had tijdens het niet-samenzijn der synode. In 1641 en 1655 was hij als correspondent op de synode van Zuid Holland en in 1654 als zodanig op die van Noord Holland aanwezig.

1654 werd hij afgevaardigd naar de kerkelijk bijeenkomst te Leiden om de drukfouten in de nieuwe overzetting van de bijbel te onderzoeken en te verbeteren.

1659 bereidde hij de maatregelen voor, om de kinderen van het Brei- of Breidehuis op te nemen in het Groene Weeshuis, waarvan hij ook de oprichter en voogd werd

1662 was hij de inspirator achter de samenstelling van de Concordantie. Met zijn schoon-zoon Abraham Trommius begon hij daar aan. Martinus met het Nieuwe- Trommius met het Oude Testament. Nog geen  drie jaar later stierf Johannes. Hij was met het Nieuwe Testament gevorderd tot O (Opneming). Trommius bracht het werk in 1691 tot voltooiďng
7 juni 1664 hield Martinus de eerste leerrede in de Nieuwe- of Noorderkerk (tussen de Nieuwe Ebbingestraat en de Nieuwe Boteringestraat, aan het Nieuwkerkhof te Groningen).

De tekst van de preek is heden nog te lezen boven een van de ingangen van de kerk:

 

Johannes Martinus was een geacht en geliefd predikant en een steunpilaar van de Gereformeerde theologie. Er zijn diverse werken in druk en herdruk van hem uitgegeven:

1644 Groningen verlicht in duisternis,

voorgedragen..door..Jhs.M. in den jaare 1644. Beneevens de verkondiging v.h.eeuwig Euangelium in deese Stadt,..(uitgeg. d. Abr. Trommius, zijn schoonzoon)
1644 't Licht in de duysternisse der Stadt Groningen uyt loutere genade Godes

opgegaen voor vijftich jaren ("Jubel-jaers-praedicatie over Mt. 4, 12-17, gehouden in 1611. Herdrukt in 1894 in Dr. S.D. van Veen, uit drie Eeuwen. Zes Jubeljaars-predikatiën.
1647 Geestelicke Hert-stercking

(15 pred.) 2e druk 1650, 3e druk 1665, 4e druk 1771-1772 in 2 dl..
1649 De Gecruycighde Christus

(621 pag.) 2e druk 1656, 3e druk 1665, 4e druk 1689, 5e druk 1745.
1650 Trouw-hertige Vermaninge uyt Godes H. Woort,

 nae aenleydinge van Psalm LXXXV, 3-9.
1657 Eenige Vragen van de Conscientie aengaende de bedroefde sieckte der Pestilentie Uyt de H. Schrifture beantwoordt.
1660 Drye Vaste Troost-Gronden voor de Kercke Godts..,

Van Godt selve door Jesaiam aengewesen.
1664 Inleydinge in het huys des Heeren,

ofte eerste Praedicatie in de Nieuwe Kercke der Stadt Groningen.
1665 Grootere Catechesatie over den Catechismus.

 662 pag. 2e druk 1672, 3e druk 1676, 4e druk 1700, 5e druk 1740.
1678 De Onbetwijfelbare Versekertheyt van Godts Bystandt, omtrent sijne Kercke in haer uyterste Noodt. 3 dl. in 1 bd. 502 pag.
1679 Gerechtigheyts ende Vredens kus,

voor-gestelt uyt Psal.LXXXV. v.11.
1679 Godts seggen wat een Regent doen sal,

Vertoont uyt Zachar. VIII v.15,16. 62 pag.
1686 Kleyndere Catechesatie over de Catech. Der Geref. Nederl. Gemeenten

voltooid d. zijn schoonz.,ds. Abraham Trommius.

 

Bronnen:

Rijksarchief Groningen / Gemeentearchief Deventer.

Trommius – Concordantie / Bevindingen van hem selven - 1750

W. Duinkerken - Sinds de reductie in Stad en Lande van Groningen -1991.

A.J. van der Aa: Biografisch Woordenboek der Nederlanden -1852

Dr. S.D. van Veen - Uit drie eeuwen zes jubeljaars-predikatien -1894.

Prof. Dr. P.J. Blok, Dr. C.H. van Rhijn e.a. – Gedenkboek der reductie van Groningen-1894

K. Ter Laan - Groninger encyclopedie

J. van der Haar - Schatkamer van de Geref. Theologie in Nederland. 1600-1800 / 1987

 

 

H. van Alteren – Pasteurstraat 57 – 7316 GT  Apeldoorn